24

DK m

ə

hsullar

ı

n dondurulmas

ı

 v

ə

 uzun m

ü

dd

ə

t saxlan

ı

lmas

ı

, el

ə

c

ə

 d

ə

 qida buzunun haz

ı

rlanmas

ı

 

üçü

n n

ə

z

ə

rd

ə

 tutulmu

ş

du.

Havan

ı

n  m

ü

sb

ə

t  25

0

С

  temperaturunda  24  saat 

ə

rzind

ə

  dondurula  bil

ə

c

ə

k  m

ə

hsullar

ı

n  maksimal 

miqdar

ı

  (  dondurma  q

ü

vv

ə

si  )  1-ci  c

ə

dv

ə

ld

ə

  qeyd  olunmu

ş

du.  Qeyd  olunmu

ş

  norman

ı

n  a

şı

lmas

ı

 

dondurma m

ü

dd

ə

tinin uzad

ı

lmas

ı

na v

ə

 dondurulmu

ş

 m

ə

hsullar

ı

n key



 yy

ə

tinin a

ş

a

ğı

 d

üş

m

ə

sin

ə

 g

ə

tirib 

çı

xar

ı

r.

İ

stifad

ə

nin rahatl

ığı

 

üçü

n DK-da 

çı

xar

ı

lan s

ə

b

ə

tl

ə

r ( 9 v

ə

 10 ) n

ə

z

ə

rd

ə

 tutulub ( 

şə

kil 

В

. 1 ) v

ə

 qab 8 

(gil

ə

meyv

ə

, x

ı

rda v

ə

 ya do

ğ

ranm

ış

 meyv

ə

 v

ə

 t

ə

r

ə

v

ə

z ) n

ə

z

ə

rd

ə

 tutulub.

Dondurmaq 

üçü

n n

ə

z

ə

rd

ə

 tutulmu

ş

 

ə

rzaqlar

ı

 

ö

rt

ü

y

ü

 (7) k

ə

nara 

çə

k

ə

r

ə

k DK-n

ı

n r

ə

 n

ə

 y

ığı

n, v

ə

 el

ə

 

yerl

əş

dirin ki, onlar ola bildiyi q

ə

d

ə

r b

ö

y

ü

k sah

ə

 tutsunlar.  

!

 

Diqq

ə

t ! 

Ö

rt

ü

k 

ə

vv

ə

lc

ə

 yuxar

ı

, daha sonra 

ö

z

ü

n

ə

 sar

ı

 ki

ç

ik s

ə

yl

ə

 

çə

kildiyi zaman asanl

ı

qla 

k

ə

nara 

çə

kilir. S

ı

n

ı

qlara yol verm

ə

m

ə

k 

üçü

n 

ö

rt

ü

y

ü

n a

çı

lmas

ı

 zaman b

ö

y

ü

k g

ü

c verm

ə

yin.

Dondurmaq 

üçü

n  n

ö

vb

ə

ti 

ə

rzaq  porsiyas

ı

n

ı

 

ə

vv

ə

ll

ə

r  dondurulmu

ş

 

ə

rzaqlar

ı

  daha  a

ş

a

ğı

  - 

s

ə

b

ə

tl

ə

r

ə

 yerl

əş

dir

ə

r

ə

k, 24 saat ke

ç

dikd

ə

n sonra DK r

ə

 

ə

rin

ə

 yerl

əş

dirm

ə

k t

ö

vsiy

ə

 olunur.

i

Ma

ğ

azada  al

ı

nm

ış

  haz

ı

r  dondurulmu

ş

  m

ə

hsullar 

üçü

n  saxlanma  m

ü

dd

ə

tl

ə

rin

ə

  riay

ə

t  edin 

(m

ü

dd

ə

tl

ə

r qabla

ş

d

ı

rman

ı

n 

ü

z

ə

rind

ə

 qeyd olunur ).

Ev 

şə

raitind

ə

n dondurulmu

ş

 m

ə

hsullar

ı

n DK-da saxlan

ı

lmas

ı

n

ı

n t

ö

vsiy

ə

 olunan m

ü

dd

ə

tl

ə

ri :

- ya

ğ

l

ı

 v

ə

 duzlu m

ə

hsullar 

üçü

n - 

üç

 aya q

ə

d

ə

r ;

- kulinar emaldan sonra m

ə

hsullar v

ə

 t

ə

rkibind

ə

 az miqdarda ya

ğ

lar olan m

ə

hsullar 

üçü

n - yar

ı

m 

il

ə

 q

ə

d

ə

r ;

- 

ə

tsiz, ya

ğ

s

ı

z m

ə

hsullar 

üçü

n - bir il

ə

 q

ə

d

ə

r. 

i

Şə

b

ə

k

ə

d

ə

 elektrik enerjisinin texniki m

ə

lumatlar c

ə

dv

ə

lind

ə

 qeyd olundu

ğ

u vaxtdan 

ç

ox m

ü

dd

ə

t

ə

 

s

ö

nd

ü

r

ü

lm

ə

si zaman buzu a

çı

lm

ış

 

ə

rzaqlar

ı

 tez istifad

ə

 etm

ə

k v

ə

 ya d

ə

rhal bi

ş

irm

ə

k, soyuduqdan 

sonra is

ə

 t

ə

krar dondurmaq laz

ı

md

ı

r. 

6.6.3 Qida buzunun haz

ı

rlanmas

ı

 

üçü

n buz 

üçü

n forman

ı

 (6) su il

ə

 doldurun (

şə

kil B. 1) v

ə

 onu DK-

ya yerl

əş

dirin.

!

 6.7 M

ə

hsullar

ı

n DK v

ə

 SK-da yerl

əş

dirilm

ə

si zaman a

ş

a

ğı

dak

ı

 qaydalara riay

ə

t edin :

- qaynar m

ə

hsullar

ı

 yerl

əş

dirm

ə

zd

ə

n 

ə

vv

ə

l otaq temperaturuna q

ə

d

ə

r soyudun ;

-  bir  m

ə

hsuldan  dig

ə

r  m

ə

hsula  qoxunun  ke

ç

m

ə

sinin  v

ə

  m

ə

hsulun  qurumas

ı

n

ı

n  qar

şı

s

ı

n

ı

 

almaq 

üçü

n onlar

ı

 qabla

ş

d

ı

rmada saxlay

ı

n ( mayel

ə

ri - a

ğ

z

ı

 kip ba

ğ

lanan qablarda );

- bitki ya

ğ

lar

ı

 v

ə

 piyl

ə

r soyuducu cihaz

ı

n plastmas detallar

ı

na v

ə

 qap

ı

n

ı

n s

ı

xla

ş

d

ı

r

ı

c

ı

s

ı

n

ı

n 

ü

z

ə

rin

ə

 

d

üş

m

ə

m

ə

lidir ( 

çü

nki bu detallar m

ə

sam

ə

li ola bil

ə

r );

- m

ə

hsullar

ı

n donmas

ı

na yol verm

ə

m

ə

k 

üçü

n onlar

ı

 SD-n

ı

n arxa divar

ı

na yap

ış

d

ı

rmay

ı

n ;

- soyuducu cihaza germetik qabla

ş

d

ı

rmas

ı

 olmayan q

ə

l

ə

vil

ə

r, tur

ş

ular, d

ə

rman preparatlar

ı

n

ı

, duru 

yanacaq v

ə

 partlama t

ə

hl

ü

k

ə

si olan mayel

ə

ri qoymaq qada

ğ

an olunur ; 

- DK-da maye m

ə

hsullar

ı

n

ı

 

şüşə

 qabda saxlamaq olmaz.

7.1.  Sizin  soyuducu  cihaz

ı

n

ı

zda  SK-n

ı

n  arxa  divar

ı

ndan  qar 

ö

rt

ü

y

ü

n

ü

n  avtomatik  t

ə

mizl

ə

nm

ə

si 

n

ə

z

ə

rd

ə

  tutulmu

ş

du.  Bu  o  dem

ə

kdir  ki,  h

ə

r  d

ə

f

ə

  kompressorun  dayanmas

ı

  d

ö

vr

ü

nd

ə

  arxa  divar  su 

damc

ı

lar

ı

 il

ə

 

ö

rt

ü

l

ü

r,  olan  balaca  arxlar  il

ə

  SK-n

ı

n  arxa  divar

ı

nda  q

ə

libl

ə

 t

ö

k

ü

lm

üş

 novdak

ı

  d

ə

liy

ə

  v

ə

 

suyu k

ə

nara ax

ı

dan qur

ğ

unun (1) vasit

ə

sil

ə

 ( 

şə

kil 

В

. 3) - kompressorun (3) korpusunda yerl

əşə

n 

ə

rimi

ş

 

su  qab

ı

na  (2)  ax

ı

r,  burada  h

ə

min  su  kompressor  v

ə

 

ə

traf  m

ü

hitin  istiliyi  say

ə

sind

ə

  buxarlan

ı

r.    Qar 

ö

rt

ü

y

ü

n

ü

n SK-da bu c

ü

r vaxta

şı

r

ı

 

ə

rim

ə

si 

ç

ox vacibdir v

ə

 soyuducu cihaz

ı

n normal i

ş

l

ə

m

ə

sinin s

ü

butu 

kimi 

çı

x

ış

 edir.  

Ə

g

ə

r 

ə

rimi

ş

 su ax

ı

n

ı

 sisteminin 

ç

irkl

ə

nm

ə

si v

ə

 onun SK-ya 

çı

xmas

ı

 ba

ş

 veribs

ə

, sistemi yumaq t

ə

l

ə

b 

olunur (

şə

kil 

В

. 3). Su ax

ı

n

ı

n

ı

 (1) 

ə

rimi

ş

 su qab

ı

ndan (2) 

çı

xar

ı

n, alt

ı

na ist

ə

nil

ə

n h

ə

cmli qab qoyun v

ə

 

yava

ş

 - yava

ş

 SK-n

ı

n arxa divar

ı

nda yerl

əşə

n d

ə

liy

ə

 200 q il

ı

q su t

ö

k

ü

n.  

Ə

m

ə

liyyat

ı

 qabdak

ı

 su t

ə

miz 

olana q

ə

d

ə

r bir ne

çə

 d

ə

f

ə

 t

ə

krar edin. Su ax

ı

n

ı

n

ı

 

ə

rimi

ş

 su qab

ı

n

ı

n (2) yuvas

ı

na qura

ş

d

ı

r

ı

n.

Su ax

ı

n

ı

 sisteminin 

ç

irkl

ə

nm

ə

sinin qar

şı

s

ı

n

ı

 almaq 

üçü

n bu proseduru ild

ə

 1 - 2 d

ə

f

ə

 yerin

ə

 yetirm

ə

k 

t

ö

vsiy

ə

 olunur. 

7.2.  DK daxili  divarlar

ı

nda  v

ə

  r

ə

 nd

ə

  az  miqdarda  qar 

ö

rt

ü

y

ü

n

ü

n  yaranmas

ı

  zaman  onu  DK-n

ı

n 

ə

ridilm

ə

 vaxt

ı

na q

ə

d

ə

r saxlamadan t

ə

mizl

ə

m

ə

k laz

ı

md

ı

r.

!

Qar 

ö

rt

ü

y

ü

n

ü

n t

ə

mizl

ə

nm

ə

si 

üçü

n iti metal 

əş

yalardan istifad

ə

 etm

ə

k qada

ğ

an olunur ! 

7.3 

Ə

g

ə

r 5 mm-d

ə

n art

ı

q s

ı

x qar 

ö

rt

ü

y

ü

 yaranarsa ( vizual olaraq m

üə

yy

ə

n olunur ), 

ə

rim

ə

si 

üçü

n 

soyuducunu s

ö

nd

ü

rm

ə

k laz

ı

md

ı

r. 

DK-n

ı

n 

ə

ridilm

ə

sini soyuducuda az miqdarda 

ə

rzaq oldu

ğ

u zaman salmaq v

ə

 onu soyuducu cihaz

ı

n 

ü

mumi t

ə

mizl

ə

nm

ə

si il

ə

 birl

əş

dirm

ə

k yax

şı

d

ı

r.

Ə

ridilm

ə

ni a

ş

a

ğı

dak

ı

 qaydada icra edin :

- soyuducu cihaz

ı

 elektrik 

şə

b

ə

k

ə

d

ə

n s

ö

nd

ü

r

ü

n ;

- DK-dan 10, 9 s

ə

b

ə

tl

ə

rini (

şə

kil B. 1), DK r

ə

 

ə

rind

ə

n 

ə

rzaqlar

ı

 

çı

xar

ı

n, onlar

ı

 bir ne

çə

 qat ka

ğı

za 

b

ü

k

ü

n v

ə

 s

ə

rin yer

ə

 qoyun, 

çü

nki dondurulmu

ş

 

ə

rzaqlar

ı

n temperaturunun artmas

ı

 saxlanma m

ü

dd

ə

tini 

q

ı

salda bil

ə

r;

- DK-n

ı

n qap

ı

s

ı

n

ı

 a

çı

q saxlay

ı

n, soyuducusunda 

ö

rt

ü

y

ü

 (7) ( 

şə

kil 

В

. 1 ). . 

DK-ya  qaynar su  il

ə

 (60 -  70  °

С

)  qab  qoyaraq, 

ə

rim

ə

 m

ü

dd

ə

tini  q

ı

saltmaq olar. Buxarland

ı

r

ı

c

ı

n

ı

 

z

ə

d

ə

l

ə

m

ə

m

ə

k 

üçü

n qab

ı

 s

ə

liq

ə

 il

ə

 qoymaq laz

ı

md

ı

r.

7  SOYUDUCU C

İ

HAZA QULLUQ 

AZE

37

6  

ЖҰМЫС

  

ТƏРТІБІ

 

6.1 

Тоңазытқыш

 

екі

 

камераға

 

бөлінген

: 

мұздатқыш

 

камера

  (

МК

) 

жəне

 

тоңазытқыш

 

камера

 

(

ТК

). 

ТК

  

плафонды

 2 

электр

 

лампасымен

 

жарықтанады

  (

сурет

 

Б

.1) 

с

, 

ол

 

өз

 

кезегінде

 

есікті

 

ашқан

 

кезде

 

автоматты

 

түрде

 

қосылып

, 

жапқан

 

кезде

 

өшіріледі

. 

6.2 

Құрылғының

 

жоғарғы

 

жағында

 -  

жəне

 

онда

 

тетік

-

реле

 

температурасы

 

тұтқасы

  1 

жəне

 

ТК

 

жарығын

 

сөндіргіш

 13.

6.3 

Тоңазытқыш

 

жабдықты

 

қосу

 

қуаттандырушы

 

тоқсымының

 

ашасын

 

электр

 

желісіне

 

қосу

 

арқылы

 

орындалады

 (

бұл

 

кезде

 

қадаға

-

реленің

 

сабының

 

қалпы

 “

сөндірулі

” 

қалпында

 

болуы

 

ке

-

рек

), 

жұмысқа

 

қосу

 – 

қадаға

-

реленің

 

сабы

 

сағат

 

тілінің

 

бағытымен

 

бұрылады

, 

сол

 

кезде

 

сырт

 

еткен

 

дыбыс

 

естілуі

 

керек

. 

Жабдықты

 

іске

 

қосу

 

немесе

 

жұмысын

 

тоқтату

 

кезінде

 

аздаған

 

шудың

 

болуы

 

мүмкін

.

!

Назар

 

аударыңыз

! 

Жабдықты

 

электр

 

желісіне

 

қайталап

 

қосу

 

ол

 

сөндірілгеннен

 

кейін

 

аз

 

дегенде

 3-4 

минуттан

 

соң

 

орындалуы

 

керек

.

Тоңазытқышты

 

орнатып

, 

іске

 

қосқан

 

соң

, 

жаңадан

 

дайындалған

 

не

 

қатырылған

 

азық

-

түлікті

 

салмас

 

бұрын

 

камерада

 

жұмыс

 

температурасы

 

белгіленуі

 

үшін

 2-3  

сағат

 

күте

 

тұрыңыз

.

6.4  

Тоңазытқыштағы

 

температураны

 

реттеу

 

қадаға

-

реленің

 

сабы

 

арқылы

 

жүзеге

 

асырыла

-

ды

. 

Температураны

 

азайту

 

сапты

 

сағат

 

тілінің

 

бағытымен

 

сол

 

жақ

 

шеткі

 

қалпынан

 

оң

 

жақ

 

шеткі

 

қалпына

 

дейін

 

бұру

 

амалымен

 

орындалады

. 

Осыдан

 

соң

 

камералардағы

 

температура

 

автоматты

 

түрде

 

сақталып

 

тұрады

. 

Камера

 

ішіндегі

 

температура

 

ауа

 

температурасы

, 

есікті

 

ашу

 

жиілігі

 

мен

 

сақталатын

 

тағам

 

мөлшеріне

 

де

 

байланысты

 

болады

.

i

Ескерту

  – 

Тоңазытқыштың

 

алдыңғы

 

бөлігінде

 

МК

 

мен

 

ТК

 

арасында

 

металл

 

беттерде

 

ылғалдың

 

болуын

 

болдырмас

 

үшін

 

жылыту

 

жүйесі

 

орналасқан

. 

Тоңазытқыш

 

жұмысы

 

кезінде

 

қоршаған

 

ортаның

 

температурасына

 

байланысты

 

бұл

 

бет

 

қызады

. 

Бірақ

 

бұл

 

үшін

 

алаңдаудың

 

қажеті

 

жоқ

. 

Прибор

 

ұзақ

 

уақыт

 

белгіленген

 

интервалдан

 

шығып

 

кеткен

 

температурада

 

тұрса

, 

дұрыс

 

істемейтін

 

болады

 (1.2 

т

.).

!

6.5 

Назар

 

аударыңыз

!

 

Тоңазытқыш

 

жабдықтың

 

герметиктік

 

салқындату

 

жүйесінде

 

айналы

-

ста

 

болатын

 

сұйықтық

 

пен

 

газ

 

компрессордың

 

жұмысы

 

барысында

 

аздаған

 

шу

 

тудыруы

 

мүмкін

, 

шу

 

сөндірілгенде

 

де

 

пайда

 

болады

. 

Сондай

-

ақ

 

температуралық

 

деформацияның

 

əсерінен

 

материалдардың

 

сықырлаған

 

дыбысының

 

естілуі

 

мүмкін

, 

температураның

 

қадаға

-

релесінің

 

сырт

 

еткен

 

дауысы

 

да

 

болады

. 

Алаңдамаңыз

, 

бұл

 

қалыпты

 

құбылыс

.

МК

 

не

 

ТК

-

ның

 

жаңа

 

ғана

 

жабылған

 

есігін

 

ашу

 

мүмкін

 

болмаса

, 

камера

 

ішіндегі

 

қысым

 

сырттағымен

 

теңескенше

, 2-3 

минут

 

күте

 

тұрыңыз

, 

содан

 

кейін

 

ғана

 

есікті

 

ашыңыз

.

6.6 

Сақталатын

 

өнімдерді

 

орналастыру

 

үшін

 

олардың

 

қандай

 

камераға

 

салынатындығын

 

оларды

 

сақтау

 

мерзімдеріне

 

байланысты

 

анықтау

 

керек

.

6.6.1 

ТК

   

салқындатуға

, 

үржаңа

 

жəне

 

аспаздық

 

өңдеуден

 

өткен

 

өнімдерді

 

қысқа

 

уақыт

 

аралығында

 

сақтауға

 

арналған

, 

сондай

-

ақ

 

көкөністерді

, 

жемістерді

 

жəне

 

сусындарды

 

аз

 

уақытқа

 

сақтауға

 

арналған

. 

Өнімдерді

 

ТК

 

салу

 

мен

 

сақтау

 

бойынша

 

негізгі

 

ұсыныстар

 3-

кестеде

 

берілген

.

3-

КЕСТЕ

. 

ТОҢАЗЫТҚЫШ

 

КАМЕРАҒА

 

ӨНІМДЕРДІ

 

САЛУ

 

МЕН

 

САҚТАУ

 

БОЙЫНША

 

НЕГІЗГІ

 

ҰСЫНЫСТАР

Өнімдер

Қаптамасы

Сақтау

 

мерзімі

Орналастыратын

 

жері

Шикі

 

ет

, 

балық

Үлбір

, 

қалтақаптар

, 

ыдыстар

1-2 

күн

Төменгі

 

сөреде

Шикі

 

ет

 

жентегі

 

Қақпағы

 

бар

 

ыдыс

1 

күн

Төменгі

 

сөреде

Үржаңа

 

немесе

 

пісірілген

 

тауық

, 

үйрек

, 

қаз

Үлбір

 

немесе

 

қақпағы

 

бар

 

ыдыс

3-5 

күн

Төменгі

 

сөреде

Сүт

, 

айран

, 

йогурттар

, 

сусын

-

дар

Зауыттық

 

қаптама

Қаптаманы

 

қараңыз

Аспа

 

сөрелердің

 

бірінде

Аспаздық

 

өңдеуден

 

кейінгі

 

өнімдер

Қақпағы

 

бар

 

ыдыс

3-4 

күн

Кез

-

келген

 

сөреде

Сары

 

май

, 

маргарин

, 

ірімшіктер

Зауыттық

 

қаптама

 

не

-

месе

 

үлбір

Апта

Кез

-

келген

 

аспа

 

сөреде

 

не

-

месе

 

үстіңгі

 

сөреде

Шұжық

 

өнімдері

Үлбір

2-4 

күн

Кез

-

келген

 

сөреде

Жұмыртқа

Қаптамасыз

1 

айға

 

дейін

Аспа

 

сөредегі

 

салынды

 

орында

Пирожныйлар

, 

жақпамайы

 

бар

 

торттар

Қақпағы

 

бар

 

ыдыс

2-4 

күн

Кез

-

келген

 

сөреде

KAZ